Cassatie kiko e ta precies?
Introducion
Pami e palabra más popular den nos sistema di ley ta “kort geding”. Hopi hende ta aserca nos abogadonan y ta bisa promer cos “mi kier un kort geding”. Wel un kort geding no ta un “one size fits all” y no ta tur ora un caso ta bin den remarke pa un kort geding. Ultimo tempo e palabra cassatie tambe a bira popular. Pero mescos no ta tur caso ta apto ba un cassatie. Den e columna LEGAL extra (di ñapa) aki lo mi comparti un poco di e palabra magico “cassatie”.
Corte Supremo
Nos corte supremo ta e juez di cassatie. Esaki kier men cu esaki ta e instancia mas halto den nos sistema legal. Como tal Corte Supremo no ta evalua tur aspecto di un caso di nobo pero ta wak solamente ta evalua si nos Hof a aplaca ley corectamente of ta wak si e reglanan di un procedura den corte a wordo sigui corectamente.
Ki ora cassatie?
Si un of ambos partido después di un sentencia di Hof ta haña cu Hof a haci un of más fout e ora nan por bai den cassatie. Tambe e partidonan tin e derecho di bai cassatie aunke nan sa cu Hof a actua corecto pero kier sea rek tempo of purba nan suerte. Aunke e ultimo aki no ta e motibo pa cual cassatie a wordo crea.
Ehempelnan di ora un partido por bai cassatie ta si Hof:
- a aplica un ley of un regla corectamente
- no a motiva su decision bon
- a nenga incorrectamente di scucha un testigo
- no a aplica e oportunidad di replica
- a keda sin contesta of investiga un pregunta legal importante
Di con cassatie?
Cassatie ta pa drecha errornan haci door di Hof. Esaki ta den interes di esun cu ta bai cassatie o sea e ta duna e partido aki protecion legal. Pero mester tene cuenta cu cassatie su funcion ta mucho mas amplio cu esey so. E funcion más importante di cassatie ta pa mantene un linea den nos leynan y e desaroyo den nos legan. Nos leynan ta an ta riba papel pero tambe ta desaroya su mes segun nos comunidad ta bai desaroyando. Pero tampoco e cambionan aki ta bai zo maar. Constantemente tin desaroyonan of circumstancianan pa cual kisas nos leynan no ta brinda un solucion cla. Tin biaha tambe tin cambio den cierto punto di bista of manera di wak e cosnan por manera kiko ta justo of no. Den situacion an asina den un for a of otro nos comunidad mester haña un direcion di con pa bai om cu e situación and nobo aki. Den casona cu parlamento no a zorg pa regla esaki bon e ora corte supremo ta esun llama pa duna e direcion of solución aki.
Desde 1838
Esaki no a ta algo cu a bin di un día pa otro pa. Nos corte supremo ta existi desde aña 1838 on sea pa mas cu 185 aña. Durante e siglonan aki ta hopi biaha corte supremo a duna e direcion aki den nos sistema di ley. Hasta por a wak cu traspaso di tempo cu corte supremo mes ta cambia di opinión, ta bin bek riba algo cu a wordo dicidi den pasado, ta limita in interpretación of juist ta amplia in interpretacion.
Con pa bai cassatie
Un apelacion den cassatie ta wordo trata door di 3 of 5 juez. Esaki ta juez na cu tin hopi aña di experiencia y cu un preparacion academico y profesional hopi extenso. E honor pa un cargo asina no ta wordo duna na cual kier juez. Tampoco ta asina cu manera na merca e president por dicidi ken ta bira un Supreme Court Justice a base di su creencianan político of filosofico.
Parket di corte supremo
Promer cu e caso wordo trata door di corte supremo e ta pasa via e parket ci corte supremo cu ta studia e materia y ta traha un conclusion of consejo pa corte supremo. Pero na final ta keda na corte supremo si nan ta sigui e conclusión di e parket (e abogado general) of no. Den cada caso esaki ta único.
Hechonan
Corte Supremo ta basa su mes a base di e hechonan manera cu Hof a determina esakinan. O sea corte supremo no ta bai evalúa r hechonan di nobo.
Corte Supremo ta bai evalúa si:
(i) si Hof a tene su mes na e proceduranan manera esakinan ta poni den ley; of
(ii) si Hof a motiva su decisión suficiente. E motivacion aki ta importante pa asina partidonan y comunidad tin claridad ariba e tema.
Solamente si acaso corte supremo haña cu Hof a haci un fout den un procedura di ley of si e sentencia no ta suficiente motiva e ora corte supremo ta “casseer” e sentencia di Hof. Ora haci esaki e sentencia di Hof ta keda anula y Hof mester trata e caso bek teniendo cuenta cu lo cual corte supremo a señala. Por ehempel si corte supremo dicidi cu Hof a interpreta un ley mall Hof lo mester tene cuenta cu esakinora di trata e caso bek. Mi ta bisa trata e caso bek paso Hof no ta bai trata e caso full di nobo. Lo tene cuenta solamente cu lo cual corte supremo a dicidi. Cu otro palabra corte Supremo no un di tres corte cu ta bai evalua y determina e hechonan di un caso.
Casonan cu no ta presta nan mes pa cassatie
Corte Supremo ta evalua cada casa cuidadosamente. Si corte supremo wak cu e caso no ta vale la pena pa un cassatie e por declara e caso no admisible (niet ontvankelijk) of e por rechaza e cassatie (verwerp) cu un motivacion masha cortico mes.
Algun ehempel di esaki ta:
- si e appelacion wordo haci sin cu esaki ta basa riba e interpretacion di un ley of regla procedural. O sea sin menciona un ley of regla specifico.
- si e appelacion ta basa riba un pregunta cu ja corte Supremo a dicidi riba dje.
- si Hof a motiva su sentencia den un forma suficiente y comprendibel
- si den e cassatie trece hechonan nobo cu no a wordo presenta promer na promer instancia of na Hof.
Base legal di cassatie
E autoridad di corte Supremo pa anula un sentencia di Hof ta regla den articulo 118 di e constitucion di Hulanda. Esaki ta wordo regla mas leuw den articulonan 78 pa 81 di e Ley cu ta reglamenta e organisacion di juesnan.
Di nos tambe
Corte Supremo ta e corte más halto di Hulanda den casonan civil, penal y di belasting. E ta haci esaki tambe pa Aruba, Curacao, Sint Maarten y islanan BES. Pesey nos na Aruba y e demas islanan tambe por bai cassatie na Hulanda.
Publicacion
Decisonan di cassatie ta wordo publica riba e website www.rechtspraak.nl.E sentencia di hof por wordo lesa aki ECLI:NL:OGHACMB:2022:135 https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:OGHACMB:2022:135
Analysis
Lo no strañami cu masha poco hende a actually lesa e sentecia di Hof, sigur mirando e cantidad di pagina (34), e motivacion cu Hof a duna y e referencianan legal cu Hof ta menciona. Pero pa esnan cu si a lese, cu por i kier a compronde awor kisas lo por wak bek den e columna aki y mira bou di Ki ora cassatie? y Casonan cu no ta presta nan mes pa cassatie y cu e perspectiva ey evalua si e caso di “igualdad” lo tin exito of no. Claro cu no niungun ta clarifidente ni juez di corte supremo pero segun mi toch nos por analisa e team un poco.
Analysis criterio “Ki ora Cassatie?”
- Di e sentencia di Hof mi no ta wak nu e leynan no a wordo aplica corecatmente. Ni tampoco cu e prcoedura no a cana bon. Esnan cu a bai cassatie lo mester mustra cua ley specifico no a wordo aplica bon of cua procedura a bai robes. Simplemente bisa: “A sinta riba stul di gobierno” of “Hof a bai mucho leuw” no base pa cassatie.
- Na mi parecer e motivacion di Hof ta cumpli cu tur lo cual nos como professional y como comunidad pero tambe cu o cual Corte Supremo ta exigi como minimo.
- Mi no ta wak tampoco cu Hof a ninga di scucha testigo of a keda sin contesta un pregunta legal.
- Ambos partido a haña mes un chensnan pa presenta nan ponencianan y nan defensa.
Mirando esaki ami lo opina cu e cassatie aki no ta cumpli cu e criterio aki y por lo tanto no lo ta exitoso. Pero tin un di dos set di criteria cu emster wak.
Analysis criterio “Casonan cu no ta presta nan mes pa cassatie”
- Pa local ta e criterio di ley of proecudra specifico mi mo por evalu paso mi no a wak e peticion di cassatie. Pero mi ta basta sigur co no tin 1 ley of articulo ciu ta asina specifico cu den e caso aki Corte Supremo lo bisa:” Berdad Hof a sinta riba stul di gobierno” of “Hof a bai mucho leuw” . Si ta asina lo mi ta benieuwd.
- Den e sentencia por wak cu Corte Supremo lo master dicidi si despues di 32 aña si tratadonan internacional (EVRM y IVBPR) ainda ta stroba e matromonio enre pareha di e mesun sexo. Hof a bisa cu si. Pero a basa su mes ariba nos constiticucion y a base di concordancia si pero cu ta trece cu ne cu corte mester ta poco terughoudend. Cu e motivacion duna mi ta haña cu Hof a haci esey tambe. Ademas mester tene cuenta cu ja caba Hof mester a “step in” den casonan di determinacion di paternidad y ley di nomber (o sea fam) discriminatorio paso parlamento mes no a acua na tempo. E tempo ye ningun musca un bula.
- Si lesa e sentencia por wak manera mi a bisa caba un motivacion extenso.
Conclusion
Aki tampoco mi ta wak base pa un cassatie exitoso pero time will tell. Mi ta spera cu e columna LEGAL di ñapa ki por contribui na un mihor comprendimento riba e team di cassatie. Los di esey mi ta keda pafor di e discussion di cu si mi ta pro of contra matrimonio di e mesun sexo.
Scope
Ami a limita mi mes na e topico legal di cassatie. Pero asina mes mi ta habri pa dialogo constructivo y critica (aunke si esaki ta infunda y politiza).
#BoAbogadoFaborito