December 6th, 2021
Transporte pa hopi di nos ta escencial. Vooral si nos sistema di transporte publico no ta mes avansa cu otro luganan, aunke tin por ehempel ciudadnan na Merca, manera Miami, cu tampoco e transporte publico ta optimal. Di otro banda, un apsecto positivo ta cu na un luga asina tin servicionan di transporte manera Uber of Lyft, cu ta duna un servicio cu por lo general ta hopi miho cu e “yellow cabs”. Cerca nos e palabra Uber no ta wordo mucho bon mira den wowo di e taxistanan. Esaki no ta nada straño. Rond mundo tin un tension entre e servicio aki y e servicio tradicional. Den e columna di awe mi lo comparti poco riba e tema di transporte publico y con esey ta bay. E tema di Uber mi ta lag’e pa locual e ta.
Ley di transporte publico
E ley aki ta regula:
- Vehiculonan di 2 of mas wiel
- Autobus
- Auto personal
- Taxi
- Auto pa tour
- Transporte iregular
- Auto di huur
- Brommer di huur
Esakinan semper y cuando nan ta wordo uza pa transporta persona riba camindanan publico. Awor e ley ta permiti e tipo di transporte menciona solamente cu un permiso valido. E ley aki no ta conta pa servicionan di transporte cu ta ekipa y destina exclusivamente pa transporte di esunnan malo. Por pensa aki riba transporte specialisa pa hiba pashent di cas pa hospital pa control of terapia. Los di e servicio aki, cualkier persona cu ta opera un di e servicionan menciona sin permiso ta actua contra ley. Esaki los cu si e ta den un forma incidental o sea leu a leu of den un forma permanente. Esaki ta conta tambe pa hende particular (sin permiso) cu ta huur auto of cu ta transporta hende. Riba Facebook hopi biaha nos por wak hende ta busca auto di huur particular of cu ta ofrece na auto di huur. Si bo ta buscando pa huur un auto sin cu esaki ta un V-wagen anto bo mes ta un tiki fout bezig. Locual tambe sa pasa ta cu un of otro hende cu ta huur un cas, camber of apartemento ta traha un package y ta huur e cas of camber of apartamento cu auto.
Competencia inhusto
Tur esaki ta un forma di pirateria. Esun cu ta ofrece no tin permiso of no tin seguro apropia y ta forma un competencia inhusto pa esunnan cu si ta aplica, paga y mantene nan mes na regla. Ora regla ta conta pa un y no pa tur, ta facil competi den un forma deshonesto. Awor e tipo di competencia inhusto aki ta condenabel, pero di otro banda, si esun cu tin cu controla esaki, o sea gobierno, mes ta haci su mes culpabel pa añanan largo na e practica aki riba tereno di telecomunicacion, anto ta di compronde cu gobierno e ora no tin e interes of e autoridad moral pa combati esaki. Y e ta conta pa e ministernan pero tambe practicamente tur hefe di departamento di gobierno cu sea ta participe directo na e practica aki – DTZ su director ta un bon ehempel – y esunnan cu den forma indirecto ta haci esaki door di pretende un exclusividad ficticio ora di cumpra servicio – e lista aki ta mucho largo pa duna djis algun ehempel.
Permiso
Un permiso por wordo mara na condicion. Por ehempel, pa locual ta UTV’s/ATVs lo por pone como condicion cu nan no mag drenta of pasa den cierto area, por ehempel e areanan protegi pa ley. Parce mi un solucion basta simpel pa un problema cu nos tin awendia. E permiso ta wordo duna pa 5 aña. Kiermen cu despues di 5 aña gobierno no automaticamente mester renoba e permiso. Si acaso awe cuminsa limita dunamento di permiso pa UTV/ATV y no renoba mas aki 5 aña no lo tin ningun UTV/ATV mas riba nos camindanan. Esaki tambe ta parce un paso simpel y logico.
Actua contra ley
Si bo actua contra e ley aki, ta un base pa e minister trek in bo permiso cu tur e consecuencianan cu esaki por trece cu ne. Awor si bo no tin permiso pa cuminsa y bo ta un taxi pirata, bo por bay cera te cu hasta 2 aña of un multa di 5 mil florin! Los di esaki tambe e consecuencia por ta un multa administrativo cu por varia entre 25 cu 500 florin. Banda di esaki tambe tin e posibilidad di medida administrativo cu ta carga un peso di entre 500 cu 2500 florin.
Competencia
Competencia ta algo sano. Esun cu ta beneficia ta e consumidor. Tanten cu e asunto keda hanco pa un y small pa e otro e consumidor ta perde y un hende ta beneficia su mes den un forma dudoso. Pa esnan cu no tin etcia e ultimo aki aparentementen no ta un problema.
Kico ta Uber?
Uber Technologies, Inc., conoci como Uber, ta un proveedor di servicionan di transporte na Merca, cu su oficina principal na San Francisco. E tin operacionnan den mas di 900 areanan rond mundo. E servicionan ta inclui transporte, entrega di cuminda (Uber Eats y Postmates), entrega di pakete, transporte di carga, huurmento di bicicleta electrico y scooter motorisa a traves di un asociacion cu Lime y transporte cu ferry den asociacion cu operadornan local. Uber no ta doño di ningun vehiculo, en cambio, e ta djis cobra un comision di 25% di cada trabou cu sali for di su plataforma. Ta cobra clientenan adelanta, pero tarifanan ta varia utilisando un modelo di prijs dinamico basa riba oferta y demanda local na momento di e reservacion. Den e di dos trimester di aña 2021, Uber tabatin 101 miyon usuario activo mensual na mundo. Na Merca so, Uber tin 68% di e mercado di servicio di transporte comparti y 26% di e mercado di entrega di cuminda. Uber ta asina prominente den e economia di colaboracion, cu e denomina henter e industria di servicionan cu ta uza e plataformanan informatico como “uberizacion”. Garrett Camp y Travis Kalanick a funda Uber na luna di maart 2009, pues 12 aña pasa. E prome dos añanan di su existencia e tabata yama Ubercab. E servicio ta obtenibel den 69 pais cu mas di 27 mil empleado. E compania tin un entrada (na 2019) di mas cu 11 biyon dollar Mericano.